Op 10 oktober 2022 is de nieuwe plastic recycling verordening 2022/1616 per direct in werking getreden. Deze nieuwe regels voor de inzet van kunststof recyclaat bij voedselcontactmaterialen zijn niet alleen helemaal nieuw, maar ook behoorlijk complex. Zelden is de jaarlijkse masterclass over voedselveiligheid dus zo relevant geweest.
Op 30 november praat Kris Callaert, voedselcontactdeskundige van NRK Verpakkingen, u bij over de nieuwe verordening die veel effect zal hebben op de bedrijfsvoering. Bent u er ook bij? Aanmelden is nog mogelijk tot woensdag 23 november!
Per direct ingegaan
De plastic recycling verordening 2022/1616 is per direct van toepassing op alle kunststofproducten en materialen die gerecycleerde kunststoffen bevatten. Deze verordening 2022/1616 vervangt verordening 282/2008, waar tot nu toe de inzet van kunststof recyclaat in geregeld was. In tegenstelling tot die oude verordening omvat het toepassingsgebied van 2022/1616 ook het gebruik van gerecycleerde kunststoffen achter een functionele barrière en chemische recycling.
In verordening 2022/1616 staat het als volgt omschreven:
Enkel het hergebruik van afsnijdsels en procesrestanten (scraps and offcuts) en volledige depolymerisatie tot stoffen, zoals vermeld op de EU lijst (10/2011 annex 1 tabel 1) of welke zijn uitgesloten van listing op basis van artikels 6.1 (polymerisatie hulpmiddelen), 6.2 (kleurstoffen en oplosmiddelen) en 6.3.a (zouten van toegelaten zuren, fenolen en alcoholen).
Alleen gebruik geschikte technologie
De nieuwe verordening laat enkel het gebruik van gerecycleerde kunststoffen in plastic voedselcontactmaterialen en voorwerpen toe, wanneer die geproduceerd zijn met een ‘geschikte technologie’ (annex 1 tabel 1) of met een ‘nieuwe technologie’. Kunststof voedselcontactmaterialen die gerecycleerde kunststof bevatten en die niet geproduceerd zijn met een geschikte of nieuwe technologie, mogen vanaf 10 juli 2023 niet langer meer op de markt gebracht worden.
Dit kan zeker problemen opleveren. Te beginnen bij bedrijven die niet weten dat zij zich moeten registreren en hierdoor hun producten niet langer op de markt kunnen brengen. Het kan ook betekenen dat grondstoffen, zoals recyclaat of folies, niet meer geleverd kunnen worden omdat ze niet aan de eisen voldoen. Tenslotte kan het zelfs betekenen dat bedrijven besluiten om te stoppen met hun productie gezien de kwaliteitseisen en de daaraan gerelateerde kosten.
Focus op decontaminatie
De recyclage technologie focust zich op de decontaminatie, oftewel het ‘schoonmaken’, van incidentele verontreiniging in de kunststofinput. Die incidentele verontreiniging is mogelijk afkomstig van het voorziene contact met levensmiddelen (normale gebruik), misbruik door contact met niet-levensmiddelen en door het proces van afvalverwerking.
De wetgeving bevat onder andere voorschriften voor zowel de inzameling en voorbewerking van de input, voor de decontaminatie zelf en voor de nabewerking van de gedecontamineerde kunststof.
De huidige lijst met geschikte recyclage technologieën bevat twee opties. Allereerst mechanische recyclage van PET en daarnaast de recycling van producten uit een gesloten en gecontroleerde productketen.
Daarnaast bevat annex 1 uitgebreide specificaties voor de polymeren (tabel 2), een gedetailleerde omschrijving van de technologie (tabel 3) en specificaties en voorschriften voor het gebruik van de technologie (tabel 4). In het geval de gebruikte recyclage technologie niet volledig voldoet aan de eisen uit annex 1, dan wordt het niet aangemerkt als geschikte technologie. In dat geval zal een technologie in de toekomst alleen worden toegestaan als hiervoor een ‘nieuwe technologie’ ontwikkeld wordt. De Europese Commissie voorziet verschillende registers, zowel voor de recyclers zelf, als voor de recyclageprocessen, de recyclagesystemen en de decontaminatie installaties.
Relevante gegevens bijhouden
De verordening verplicht de recycler tot het bijhouden van een ‘samenvatting van de nalevingsmonitoring’ (CMSS, Compliance Monitorring Summary Sheets) voor elke recyclinginstallatie waarvoor hij verantwoordelijk is (annex 2). Daarmee is het CMSS je dossier dat alle relevante gegevens bevat over het proces, de opvolging van de kritische procesparameters en de QC/QA-data. Het CMSS vormt dus de basis van de controles door de autoriteiten.
De Europese Commissie heeft reeds een uitgebreid guidance document gepubliceerd dat de recycler helpt bij het opstellen van de CMSS. Het CMSS bevat niet alleen een beschrijving van de decontaminatie technologie en kritische controlepunten, maar bevat ook een register met kwaliteitsgegevens van de afzonderlijke productiebatches. De wet vereist namelijk dat er kwaliteitscontroles worden uitgevoerd op inkomende en uitgaande productiebatches. Als bedrijf moet je de contaminatie bij het inkomende materiaal aantonen en laten zien dat de reiniging voldoende is om te voldoen aan artikel 3 (verordening 1935/2004), bij gebruik conform de gebruiksaanwijzing in de Doc (verklaring van overeenstemming). Het moet dus aantoonbaar veilig zijn voor de consument. In de Doc vermeldt de leverancier de lotnummers van de desbetreffende batches recyclaat, ook verderop in de supplychain. Hierdoor is een volledige traceerbaarheid op lotniveau geborgd, samen met de QC-gegevens en de kritische procesgegevens.
De verordening verplicht ook het gebruik van de DoC-templates in annex III. Bedrijven moeten deze Doc’s op het niveau van individuele productiebatches opstellen.
Gerecyclede kunststof achter een functionele barrière
Voor het gebruik van gerecycleerde kunststof achter een functionele barrière dient er een ‘nieuwe technologie’ ontwikkeld en geregistreerd te worden. Daarbij moet de ontwikkelaar kunnen aantonen dat de functionele barrière werkzaam is gedurende de gehele te verwachten houdbaarheidstermijn van de verpakte producten. Voor materialen en producten die al vóór 10 oktober 2022 op de markt zijn gebracht, moet deze registratie en bewijsvoering voor 10 april 2023 plaatsvinden.
Conclusie en advies
Uit de korte samenvatting kunnen we opmaken dat bedrijven die kunststof recycleren of die gerecycleerde kunststof gebruiken voor voedselcontact toepassingen getroffen worden door deze nieuwe verordening. Wij raden deze bedrijven aan om tijdig acties te ondernemen zodat ze na 10 juli 2023 nog steeds hun producten op de markt kunnen brengen.
Wij realiseren ons dat dit ingewikkelde materie is. Wilt u precies weten waar u aan toe bent? Zorg dan dat u aanwezig bent bij de masterclass van Kris op 30 november in Vianen. Er zijn nog enkele plekjes beschikbaar. Klik hier voor meer informatie over het programma en om aan te melden.